گچ پاششی در گچکاری و کاربردهای آن

گچ پلیمری (گچ پاششی) نوعی گچ ساختمانی است که با افزودنی هایی چون آهک هیدراته و ماده معدنی سنگ پرلیت و مواد پلیمری در ترکیب خود قابل کاربرد در ماشین های گچ پاش است،این گچ از خصوصیاتی چون وزن سبک تر ،زمان گیرش بیشتر و عایق شدگی بهتر ب نسبت گچ های معمولی است . سرعت اجرا با گچ پاششی در گچکاری به میزان حدود ۲۵۰ الي ۴۵۰ متر مربع در روز بالا می رود.

۱- تاریخچه گچکاری

گچکاری در ساختمان به دلیل ویژگی های مناسب این ماده معدنی دارای قدمت سه تا چهار هزار ساله است. خواص گچ شامل در دسترس بودن معادن گچ ، رنگ سفید آن ، روش های آسان پخت و عمل آوردن به نسبت سایر موادد معدنی ، دانه بندی ریز به همراه عایق کردن صوت بودن و … باعث شده این ماده از گذشته تا به امروز جایگاه اش را در گچکاری ساختمان از دست ندهد.

البته گچکاری معایب خاص خود را نیز دارد که باعث شده امروزه در جهان از گچکاری به شکل سنتی استفاده نشود مثلا زود گیر بودن گچ در گچکاری یا مقاومت بسیار پایین در برابر رطوبت فشار و ضربه یا محدودیت اجرا و هم چنین میزان پرت و هدر رفتگی بالا را می توان از آن جمله نام برد.

به همین جهت صنعت داران بزرگ گچ و گچکاری با تحقیقات فراوان موفق به ایجاد تغییر در پودر گچکاری شدند و نه تنها توانستند آن معایب را حل کنند بلکه محاسنی را به این ماده اضافه کردند. در کانادا (در سال ۱۹۶۵) که دارای سهم ۱۰ درصد از منابع گچ جهان است تغییراتی در گچ ایجاد شد که بعد ها کشور هایی چون ترکیه و آلمان آن را تکمیل کردند تا جایی که ادامه امروزه گچ‌هایی با افزودن ۱۳۰ ماده در فرایندهای مختلف تولید و توزیع می‌شود و نه تنها معایب گچ سنتی را برطرف می کند که ویژگی های خاص و شگفت انگیزی به آن می افزاید .

۲- ارزش و تاریخچه گچ پاششی در گچکاری ساختمان ایران

در گچکاری و صنعت گچ جهان کشورمان ایران رتبه سوم تولید گچ جهان را در جهان بعد از کشورهای چین و آمریکا به خود اختصاص داده است اما سهم بسیار پایینی از تولید گچ پلیمری را در جهان از آن خود کرده است .

کارخانه کناف نخستین وارد کننده تکنولوژی ساخت گچ‌ های پلیمری در ایران است. البته امروزه شرکت های دیگری نیز در عرصه گچکاری صنعتی وارد بحث تواید گچ پاششی در گچکاری ساختمانی شده اند و در ضمن بومی سازی فنآوری تولید گچ پلیمری ،اگر بتوان در کنار استفاده از فرمولاسیون درست از افزودنی های مناسب تولید استفاده کرد، گچ پلیمری ایران را می توان با مرغوبترین گچ های پلیمری شرکت های بزرگ جهان مقایسه کرد. درست است که در سال های اخیر تلاش های فراوانی در جهت پیش بردن این صنعت شده اما به دلیل عدم ریسک پذیری و دید سنتی و عدم ریسک پذیری گچ‌ های پلیمری ایران هم چنان جایگاه خود را در خود ایران تثبیت نکرده به همین جهت می بینیم که تولید کارخانجات داخلی محدود است و یا نهایتا به صادرات اندک در کشور های همسایه اوج کار آن هاست. البته باید توجه کرد وجود تحریم‌ها سخت شدن ورود مواد اولیه مناسب گچ پلیمری به داخل ایران شده و به این علت بازار رقابتی گچکاری در زمینه گچ‌ های پلیمری خیلی داغ نیست.

۳- ویژگی های خاص گچ پاششی در گچکاری

گچ‌ های پلیمری در فرایند سرند و پخت و میکرو یونیزه کردن و اضافه کردن موادی چون پرلیت، مواد پلیمری ، مواد سلولزی آهک هیدراته ، هوستاپور ، اسید سیتریک، اسید تارتاریک و … نه تنها نقص های گچ سنتی را از بین می برد حتی ویژگی‌ های جدید و خاص به گچ می افزاید که مهم ترین آن‌ ها عبارت است از:

۱- چسبندگی بسیار بالا در گچکاری
۲- داشتن پرت حداقلی در گچکاری با استفاده از ویژگی دیر گیر بودن
۳- چگالی کم و حجم زیاد
۴- مقاومت زیاد در مقابل فشار و ضربه
۵- ایستادگی بسیار بالا در مقابل رطوبت و قابلیت شست‌ و شو
۶- قابلیت اجرای پاششی
۷- عدم ترک خوردن
۸- اجرای تک مرحله‌ای بی نیاز به گچ و خاک
۹۹- مقاومت در مقابل حرارت و حریق

این ویژگی ها باعث شده تا بعضی اوقات گچ‌ های پلیمری را حتی به جای سیمان سفید
 نیز استفاده کنند. قیمت گچ‌ پلیمری در قیاس با گچ‌ سنتی تقریبا ۳ برابر بالاتر است اما با توجه بهه نصف سطح مصرف در مقایسه با گچ معمولی و سبک وزن و عایق بودن آن ،به کارگیری این گچ در ملات های گچکاری نیز بخش بزرگی از این قیمت توجیه اقتصادی خواهد داشت. به سبب دیرگیر بودن اجرای گچ‌ پلیمری به صورت دستی و پاششی سرعت در گچکاری را افزایش داده به نحوی که شتاب نازک کاری در گچکاری پاششی ۵ برابر سریعع تر از گچکاری سنتی است که نوع انجام این کار را نیز راحت کرده بهه نحوی که افراد آموزش دیده گچکاری و مبتدی ها نیز به راحتی آن راا انجام می دهند.

۴- استانداردها

استاندارد های تعریف شده در صنعت گچ پلیمری در داخل و خارج ایران به مراتب قابل دسترس تر از همین استاندارد ها در اتحادیه اروپا (TS EN 13279-1) است با این حال تمام این استاندارد ها اجرای صحیح این گچ را ضمانت کرده و نشان گر کیفیت و طول عمر بالای محصول است.

۴-۱- استاندارد های ملی ساختمان در صنعت گچ و گچکاری

استاندارد به شماره ۵۴۸۲۲: روش‌ آزمون گچ‌ ساختمانی

استاندارد به شماره ۵۴۸۱: روش آزمون فیزیکی گچ پلاستر
استاندارد به شماره ۲۷۸۵: ویژگی‌ گچ قالب‌سازی
استاندارد به شماره ۱۱۶۱: سقف پوش گچی
استاندارد به شماره ۵۰۲۹: روش‌ آزمون شیمیایی گچ‌ ساختمانی
استاندارد به شماره ۲۷۸۶: قطعه‌های پیش‌ساخته دیوارهای گچی
استاندارد به شماره ۵۰۳۲: ویژگی‌ بتن گچی
استاندارد به شماره ۵۰۳۱: ویژگی‌ گچ استریش
استاندارد  به شماره ۵۰۳۰: ویژگی‌ سنگ گچ
استاندارد به شماره ۵۰۳۳: ویژگی‌ سنگدانه‌ معدنی مورد استفاده در گچ ساختمانی
استاندارد به شماره ۵۴۸۱: روش آزمون فیزیکی گچ پلاستر
استاندارد به شماره  ۲۶۹۹: ویژگی‌ و روش آزمون گچ ساختمانی